Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
- ? mục 1
- ? mục 2
- ? mục 3
- Luyện tập
- Vận dụng
- Lý thuyết
? mục 1
Trả lời câu hỏi mục 1 trang 15 SGK Địa lí 10
Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy trình bày nguồn gốc hình thành Trái Đất.
Phương pháp giải:
Đọc thông tin trong mục 1 [Nguồn gốc hình thành Trái Đất].
Lời giải chi tiết:
Nguồn gốc hình thành Trái Đất:
- Nguồn gốc hình thành Trái Đất liên quan chặt chẽ với sự hình thành hệ Mặt Trời.
- Mặt Trời khi hình thành di chuyển trong dải Ngân Hà, đi qua đám mây bụi và khí. Do lực hấp dẫn của Vũ Trụ mà trước hết là của Mặt Trời, khí và bụi chuyển động quanh Mặt Trời theo quỹ đạo hình elip, dần dần ngưng tụ thành các hành tinh [trong đó có Trái Đất].
- Vào cuối thời kì vật chất ngưng tụ, khi Trái Đất đã có khối lượng lớn gần như hiện nay, quá trình tăng nhiệt bắt đầu diễn ra và dẫn đến sự nóng chảy của vật chất ở bên trong và sắp xếp thành các lớp.
Vận dụng
Giải bài vận dụng trang 16 SGK Địa lí 10
Hãy tìm hiểu về nguồn gốc hình thành và vùng phân bố của đá vôi ở Việt Nam.
Phương pháp giải:
Tìm kiếm các thông tin về nguồn gốc hình thành và vùng phân bố của đá vôi ở Việt Nam trên Internet, sách báo,…
Lời giải chi tiết:
Đá vôi ở Việt Nam:
- Nguồn gốc hình thành:
+ Đá vôi chủ yếu hình thành trong môi trường biển nông và ấm, do kết tủa dần từ nước biển chứa nhiều CaCO3 hoặc do tích tụ dần từ vỏ, xương, xác nhiều loài sinh vật biển.
+ Ban đầu, đá vôi hầu như nằm dưới đáy biển. Sau đó, do những vận động địa chất mà các lớp đá vôi được nâng lên, ép nén, uốn lượn.
- Vùng phân bố: Tập trung hầu hết ở miền Bắc nước ta.
+ Những tỉnh có diện tích đá vôi chiếm tới 50% diện tích toàn tỉnh: Hòa Bình [53,4%], Cao Bằng [49,47%], Tuyên Quang [49,92%].
+ Nhiều thị xã, trị trấn nằm trọn vẹn trên đá vôi: Mai Châu [Hòa Bình], Mộc Châu, Yên Châu Sơn La [Sơn La], Tùa Chùa, Tâm Đường [Lai Châu], Đồng Văn, Mèo Vạc [Hà Giang],…
Sơ đồ phân bố các diện đá vôi chủ yếu ở Việt Nam
Nguồn: Viện Nghiên cứu Địa chất và Khoáng sản [2005]
Hành tinh của chúng ta như chúng ta biết ngày nay rất khác so với những gì nó trông như thế nào ngay sau khi nó được sinh ra. Hành tinh Trái đất được ước tính là 4.470 tỷ năm tuổi. Vào thời điểm đó, nó chỉ là sự kết tụ của những tảng đá mà bên trong nó nóng lên và cuối cùng làm tan chảy toàn bộ hành tinh. Với thời gian trôi qua, vỏ cây khô cho đến khi nó trở nên rắn chắc. Ở các phần bên dưới có thể tích tụ nước trong khi ở trên lớp vỏ trái đất, các lớp khí được hình thành làm sinh ra khí quyển. Các lịch sử trái đất đó là một khía cạnh thú vị mà chúng ta phải biết.
Vì vậy, chúng tôi sẽ dành bài viết này để cho bạn biết mọi thứ bạn cần biết về lịch sử Trái đất và điều quan trọng nhất của nó.
Nguồn gốc của hành tinh
Hành tinh của chúng ta chỉ là một nhóm đá kết tụ nóng lên bên trong và bên ngoài tạo ra một lớp khí hình thành bầu khí quyển. Cần biết rằng thành phần của khí quyển đã phát triển qua nhiều năm. Nó không phải lúc nào cũng giống như chúng ta có bây giờ. Nước, đất và không khí bắt đầu tương tác dữ dội cho đến khi dung nham từ bên trong trái đất trào ra dồi dào qua nhiều vết nứt tồn tại trong vỏ trái đất. Tất cả điều này đã được làm giàu bằng cách tự biến đổi do hoạt động của núi lửa.
Theo các nhà khoa học và các nghiên cứu của họ, khoảng 13.800 tỷ năm trước đã có một vụ nổ lớn được gọi là Vụ nổ lớn. Sức mạnh giải phóng với tốc độ cực nhanh, giống như tốc độ ánh sáng, đẩy vật chất cực kỳ dày đặc này ra mọi hướng. Theo thời gian, khi chúng di chuyển xa hơn từ trung tâm và chậm lại, một lượng lớn vật chất tập hợp và cô đặc lại trong các thiên hà sau này.
Chúng ta không biết điều gì đã xảy ra trong vũ trụ mà chúng ta đang ở 9 tỷ năm đầu tiên; nếu có mặt trời khác, hành tinh khác, không gian trống, hoặc không có gì cả. Vào khoảng giữa thời kỳ này, hoặc có thể sớm hơn, một thiên hà hẳn đã hình thành.
Sự hình thành của Mặt trời và các hành tinh
Gần rìa của thiên hà này, mà ngày nay chúng ta gọi là Dải Ngân hà, khoảng 5 tỷ năm trước, một số vật chất tập trung trong một đám mây dày đặc hơn. Tình trạng này đã xảy ra ở nhiều nơi, nhưng chúng tôi đặc biệt quan tâm đến tình trạng này.
Người ta tin rằng một ngôi sao gần đó phát nổ và đi đến siêu tân tinh khoảng 4.600 tỷ năm trước. Sóng xung kích do vụ nổ đó tạo ra khiến vật chất trong tinh vân mặt trời ban đầu của chúng ta bắt đầu chuyển động. Đám mây bắt đầu quay nhanh hơn và phẳng thành một cái đĩa. Lực hấp dẫn tập hợp phần lớn khối lượng vào một quả cầu trung tâm, và xung quanh nó những khối lượng nhỏ hơn đang quay. Khối lượng trung tâm trở thành một quả cầu nóng sáng, một ngôi sao, mặt trời của chúng ta.
Những khối lượng nhỏ này cũng ngưng tụ khi quay quanh mặt trời, tạo thành các hành tinh và một số mặt trăng. Giữa chúng ít nhất phải có khoảng cách hợp lý và kích thước phù hợp để giữ nước ở trạng thái lỏng và giữ được lớp vỏ khí quan trọng. Đương nhiên, hành tinh này là của chúng ta, trái đất.
Lịch sử trái đất
Sau giai đoạn đầu mà trái đất biến thành chất nóng, các lớp bên ngoài bắt đầu đông đặc lại, nhưng nhiệt từ bên trong lại làm chúng tan chảy. Cuối cùng, nhiệt độ giảm xuống đủ để tạo thành một lớp vỏ ổn định.
Lúc đầu, trái đất không có khí quyển, đó là lý do tại sao nó bị thiên thạch va vào. Hoạt động của núi lửa rất dữ dội và một lượng lớn dung nham nóng bị đẩy ra ngoài. Khi lớp vỏ nguội đi và đông lại, độ dày của lớp vỏ tăng dần.
Hoạt động của núi lửa này tạo ra một lượng lớn khí, cuối cùng tạo thành một lớp trong vỏ trái đất. Thành phần của nó rất khác so với hiện tại, nhưng nó là lớp bảo vệ đầu tiên cho phép nước lỏng xuất hiện. Một số tác giả gọi "Atmosphere I" là Bầu khí quyển sơ khai của Trái đất được tạo thành từ hydro và heli, chứa một số khí mêtan, amoniac, khí hiếm và ít hoặc không có oxy.
Trong một vụ phun trào núi lửa, oxy và hydro tạo ra hơi nước, hơi nước sẽ ngưng tụ trong trận mưa đầu tiên khi nó bốc lên khí quyển. Theo thời gian, khi vỏ trái đất nguội đi, nước từ kết tủa có thể vẫn ở dạng lỏng ở phần sâu nhất của vỏ trái đất, tạo thành đại dương, thủy quyển.
Từ đây, cổ sinh học liên quan đến việc nghiên cứu lịch sử địa chất, và cổ sinh vật học chuyên nghiên cứu lịch sử sinh học của trái đất.
Lịch sử địa chất của Trái đất
Trong cuộc điều tra để xác định và tìm hiểu lịch sử địa chất của trái đất, dữ liệu và manh mối thu được từ bốn loại đá chính. Mỗi loại đá được tạo ra bởi các dạng hoạt động khác nhau trong vỏ trái đất:
- Xói mòn và vận chuyển cho phép lắng đọng tiếp theo và tạo ra các lớp đá trầm tích liên tục xuyên qua nén và thạch hóa.
- Dung nham được thải ra từ khoang magma sâu và nguội đi trên bề mặt vỏ trái đất để tạo thành đá núi lửa.
- Cấu trúc địa chất hình thành trong các loại đá hiện có, đã bị biến dạng khác nhau.
- Các hoạt động plutonic hoặc magma được tạo ra bên trong trái đất và họ có ảnh hưởng ở nước ngoài.
Sự phân chia các thang thời gian địa chất trong lịch sử trái đất chủ yếu dựa trên sự thay đổi của các dạng hóa thạch và các vật liệu khác được tìm thấy trong các địa tầng liên tục. Tuy nhiên, 447 đến 540 triệu năm đầu tiên của vỏ trái đất được ghi nhận trong các loại đá hầu như không chứa hóa thạch, nghĩa là Chỉ những hóa thạch phù hợp mới tồn tại từ 540 triệu năm trước.
Vì lý do này, các nhà khoa học chia lịch sử địa chất rộng lớn của trái đất thành hai giai đoạn thời gian chính: Tiền kỷ nguyên, bao gồm Hạ nguyên sinh, Đại sinh và Đại nguyên sinh, và Phanerozoic, là thời đại hóa thạch của thời kỳ đó và đạt đến thực tế.
Việc phát hiện ra hiện tượng phóng xạ cho phép các nhà địa chất học và cổ sinh vật học thế kỷ XNUMX đưa ra các phương pháp xác định niên đại mới có thể ấn định tuổi tuyệt đối [tính bằng triệu năm] cho thang thời gian.
Tôi hy vọng rằng với những thông tin này, bạn có thể hiểu thêm về lịch sử của Trái đất và các đặc điểm của nó.
Một nhóm nhà khoa học quốc tế đã xác định được niên đại của một mẫu vật khoáng sản cực nhỏ được coi là cổ xưa nhất của Trái Đất - khoảng 4,4 tỷ năm, hé mở những hy vọng mới trong hành trình khám phá thời kỳ sơ khai và quá trình Trái Đất trở thành hành tinh sống.Theo kết quả nghiên cứu được công bố ngày 23/2, Trái Đất được cho là hình thành cách đây khoảng 4,5 tỷ năm.
Nhưng giới khoa học hầu như không có bất kỳ thông tin gì về khoảng thời gian trước đó, đặc biệt khi Trái Đất trở nên lạnh đi khiến lớp vỏ Trái Đất đóng băng và hình thành nước ở dạng lỏng.
Các học thuyết trước đây cho rằng quá trình lạnh đi của Trái Đất đòi hỏi khoảng thời gian là 600 triệu năm.
Tuy nhiên, phát hiện về các tinh thể zircon [một loại khoáng sản] trong những thập kỷ gần đây đưa ra giả thuyết rằng lớp vỏ Trái Đất được hình thành cách đây 4,374 tỷ năm, tức là 160 triệu năm sau khi Trái Đất và các hành tinh khách trong Hệ Mặt Trời hình thành.
Điều này củng cố thêm cho giả thuyết về một Trái Đất lạnh với nhiệt độ vừa đủ thấp cho phép nước, các đại dương và tầng thủy quyển được hình thành không lâu sau khi có lớp vỏ Trái Đất.
Từ đây, các nhà khoa học đi đến kết luận rằng Trái Đất từng có một tầng thủy quyển cách đây 4,3 tỷ năm dù thời gian tồn tại là không lâu.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng công nghệ mới, đó là kính hiển vi đầu dò nguyên tử [APT] có khả năng xác định chính xác niên đại của mảnh khoáng sản rất nhỏ bằng cách đo các nguyên tử chì riêng biệt bên trong.
Do độ bền cao, zircon có thể chịu được hàng tỷ năm xói mòn mà vẫn còn các đặc tính hóa học và cung cấp nhiều thông tin địa chất./.
[TTXVN]