Gây ngáy: Một trong những lý do ngáy là do ngủ há miệng. Nếu ngủ ở một tư thế không phù hợp, miệng có thể mở ra. Trong tình huống này, các cơ của vòm miệng sẽ thư giãn, làm cho miệng và vòm miệng rung động khi hít vào và gây ngáy khi ngủ.
Dẫn đến ngưng thở khi ngủ: Khi không điều trị hay khắc phục, chứng ngáy ngủ có thể tiến triển đến một tình trạng nghiêm trọng hơn gọi là ngưng thở khi ngủ. Đây là hiện tượng ngừng thở trong một khoảng thời gian nhất định khi ngủ. Hiện tượng này xảy ra do sự kích ứng lên hệ hô hấp. Những người có hiện tượng này thường phải đối phó với sự mất phương hướng khi thức dậy và cảm thấy mệt mỏi quá mức. Những người ngưng thở khi ngủ cũng có nguy cơ cao bị các bệnh lý tim mạch.
Có thể kích hoạt đợt hen suyễn cấp: Các triệu chứng hen suyễn có thể nặng thêm khi ngủ há miệng. Tình trạng này xảy ra chủ yếu là vì không khí hít vào qua miệng đi thẳng vào phổi mà không được lọc qua mũi. Các chất gây dị ứng, chẳng hạn như phấn hoa, bụi hoặc lông vật nuôi, nấm mốc... những tác nhân cho một cơn hen suyễn cấp tái phát dễ dàng đi vào phổi.
Gây hôi miệng: Hôi miệng là kết quả của sự phát triển quá mức vi khuẩn trong miệng. Tình trạng khô nước bọt ở miệng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Điều này dễ xảy ra khi khoang miệng bị khô do thở bằng miệng. Ngoài ra, việc hít một số chất gây dị ứng và vi khuẩn thông qua miệng cũng có thể làm tăng chứng hôi miệng.
Làm tăng tỷ lệ sâu răng: Các nghiên cứu cho thấy ngủ há miệng làm tăng nguy cơ sâu răng. Do ngủ há miệng làm tăng tính axit trong miệng và môi trường này có thể ăn mòn men răng và dẫn đến sâu răng.
Gây trào ngược dạ dày thực quản: Ngủ há miệng có liên quan đến những rối loạn tiêu hóa vì khi miệng khô do thở bằng miệng, bạn có thể đẩy lưỡi về phía trước để nuốt thay vì đóng miệng. Trong động tác nuốt bình thường, lưỡi tạo áp lực lên vòm miệng và tạo ra các sóng đưa thực phẩm xuống thực quản và vào dạ dày. Tuy nhiên, khi miệng hít thở không khí nhiều hơn có thể dễ làm cho chứng trào ngược dạ dày phát triển.
Gây biến dạng răng hàm mặt: Trong giai đoạn đầu, sọ và hàm đang phát triển, chúng thích ứng với mô hình thở bình thường qua mũi. Thở qua miệng có thể ảnh hưởng đến các cung răng và vị trí của răng làm ảnh hưởng lên môi, lưỡi và vòm miệng. Các đặc điểm vùng hàm mặt thường gặp ở những người hít thở bằng miệng là có khuôn mặt ngắn hơn, chèn lấn răng, hẹp các lỗ mũi, cằm nhỏ hơn và đôi môi cong hơn.
Khắc phục cách nào?
Có một số cách để giải quyết vấn đề này. Đôi khi một điều chỉnh đơn giản như ngủ nằm nghiêng đủ giúp giải quyết vấn đề. Dưới đây là một số cách khác để đối phó với tình trạng ngủ há miệng.
Xác định nguyên nhân: Biết được nguyên nhân gây ra ngủ há miệng sẽ giúp tìm ra phương pháp điều trị đúng đắn. Nếu đó là hậu quả của amidan phì đại thì cắt amidan có thể giải quyết vấn đề. Nếu miệng mở ra khi ngủ do bất thường về cấu trúc răng, có thể điều trị chỉnh nha. Một số người có thói quen thở miệng cần thực hành thở mũi.
Loại trừ chất gây dị ứng: Việc tiếp xúc với chất gây dị ứng sẽ dẫn đến tắc nghẽn mũi [viêm mũi dị ứng], buộc phải thở bằng miệng. Vì vậy, cần giữ cho nơi ở, nơi làm việc được sạch sẽ, giảm và loại bỏ phấn hoa, bụi và các chất gây dị ứng khác.
Tập thể dục thường xuyên: Hãy duy trì một cuộc sống năng động và tập thể dục thường xuyên. Yoga là sự lựa chọn tốt nhất để điều trị chứng ngưng thở khi ngủ bởi vì yoga dạy cách thở bằng mũi hiệu quả. Tương tự, tập thể dục aerobic cũng có thể giúp có sức khỏe tim và phổi. Tập thể dục cũng làm điều hòa hệ thống thần kinh giao cảm và ngăn ngừa tắc nghẽn mũi vào ban đêm.
Kê cao đầu: Gối cao đầu khi ngủ có thể giúp tránh nghẹt mũi - một tình trạng dẫn tới thở bằng miệng. Lưu ý không gối quá cao dễ gây đau cổ gáy.
Tìm hiểu các kỹ thuật thở: Ngủ há miệng lâu sẽ làm cho rối loạn chức năng các cơ của vùng miệng và mặt. Vì vậy, điều quan trọng là phải tập các kỹ thuật thở để giúp thở bình thường. Luôn có ý thức thở bằng mũi trong suốt cả ngày để tập luyện tâm trí và tiềm thức duy trì thói quen thở bằng mũi trong khi ngủ ban đêm. Hãy luôn nhớ rằng bạn phải thở bằng mũi suốt cả ngày đêm.
Trao đổi với bác sĩ: Bác sĩ sẽ hướng dẫn cách thở bình thường thông qua mũi, cách thở đúng với sinh lý cơ thể và giúp bạn xác định nguyên nhân, cách điều trị, ví dụ có cần điều trị chỉnh nha để giải quyết vấn đề ngủ há miệng của bạn hay không.
Khi ngủ say, nhiều người thường bị mắc tật há miệng khi ngủ. Điều này tưởng chừng như vô hại nhưng thực tế lại mang đến nhiều rủi ro như dễ mắc phải các bệnh về răng miệng, đau đầu và cảm giác mệt mỏi vào sáng hôm sau.
Nguyên nhân dẫn đến tật há miệng khi ngủ
Nghẹ mũi: Theo Healthline, chứng nghẹt mũi là một nguyên nhân phổ biến đẫn đến tình trạng thở bằng miệng khi ngủ. Khi bị nghẹt mũi, khoang mũi sẽ thu hẹp và khiến người bệnh có cảm giác khó thở khi hô thấp bằng mũi, vì thế theo phản xạ tự nhiên, người bệnh sẽ thở bằng mồm khi ngủ.
Nghẹt mũi thường xuất hiện do các bệnh như cảm lạnh, cảm cúm, viêm mũi dị ứng, viêm xoang...
Hen suyễn: Khi mắc bệnh hen suyễn, niêm mạc của ống phế quản sẽ sưng, viêm nhiễm do phản ứng với các tác nhân gây kích thích. Lúc này, ống phế quản sẽ hẹp lại, khiến không khí lưu thông qua bị hạn chế và gây khó thở.
Một nghiên cứu công bố năm 2019 cho thấy, hầu hết những người bị hen suyễn sẽ thở bằng miệng để nhanh chóng thích ứng với triệu chứng này.
Hở hàm ếch: Sứt môi, hở hàm ếch là những dị tật bẩm sinh ảnh hưởng đến cấu trúc của miệng. Sứt môi hình thành trong thai kỳ, xảy ra khi các mô của vòm miệng không kết hợp hoàn toàn. Một phần của vòm miệng có thể mở hoặc cả mặt trước, mặt sau của nó đều có thể mở được. Theo các chuyên gia y tế, việc thở bằng miệng sẽ kéo dài suốt đời cho đến khi người bệnh thực hiện phẫu thuật.
Chứng ngưng thở khi ngủ: Ngưng thở khi ngủ là một tình trạng bệnh lý khiến một số người thở bằng miệng vào ban đêm. Ngưng thở khi ngủ xảy ra khi đường thở trên của cơ thể bị tắc nghẽn nhiều lần trong lúc ngủ. Điều này có thể hạn chế luồng không khí, ngăn não bộ nhận tín hiệu cơ thể đang cần không khí.
Stress: Căng thẳng, lo lắng cũng có thể khiến một người thở bằng miệng thay vì mũi. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, khi não bộ căng thẳng sẽ kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm; từ đó dẫn đến nhịp thở nông, nhanh và bất thường.
Một số tác hại của tật há miệng khi ngủ
Mắc chứng hôi miệng: Theo các chuyên gia y khoa, tật há miệng khi ngủ sẽ làm khô miệng, giảm khả năng sản sinh nước bọt. Trong khí đó, nước bọt có tác dụng quan trọng trong việc ngăn chặn sự sinh sôi và phát triển của vi khuẩn trong khoang miệng.
Viêm nhiễm cổ họng: Standly Ford - tiến sĩ y khoa kiêm chuyên viên tư vấn các vấn đề hô hấp tại Bệnh viện đa khoa Massachusetts, Hoa Kỳ - cho biết, không chỉ khiến khoang miệng khô rát, ngủ há miệng cũng khiến họng của bạn rơi vào tình trạng tương tự.
Đây cũng là điều tệ hại với cổ họng bởi không chỉ gây đau rát, chúng còn khiến các loại vi khuẩn dễ dàng tiếp cận và sinh sản.
Sâu răng và viêm lợi: Tật ngủ há miệng sẽ làm giảm khả năng sinh sản nước bọt trong khoang miệng, do đó, hạn chế sự tổng hợp enzyme salivary có tác dụng chống ăn mòn men răng. Nếu tình trạng này diễn ra liên tục trong thời gian dài, những vết sâu răng sẽ nhanh chóng hình thành và viêm lợi cũng sẽ xảy ra.
Ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hoá: Theo Jacqueline Bromberg - bác sĩ kiêm nhà nghiên cứu y khoa tại Trung tâm Sức khỏe Memorial Sloan-Kettering thuộc Đại học Weill Cornell Medical College, New York [Mỹ], thở qua miệng sẽ gia tăng tỉ lệ nuốt phải khí. Do đó, quá trình tiêu hóa bị ảnh hưởng như gây cảm giác đầy bụng, khó tiêu, xáo trộn tại dạ dày, thậm chí cả trào ngược dịch vị.