Chiếu đèn bao lâu thì hết vàng da

Phát hiện và điều trị vàng da sơ sinh

Nếu không phát hiện và điều trị vàng da bệnh lý kịp thời thì có thể xảy ra biến chứng nhiễm độc thần kinh [còn gọi là vàng da nhân] do Bilirubin gián tiếp thấm vào não mà hậu quả là trẻ sẽ bị tử vong hoặc bị bại não suốt đời.

Bệnh vàng da sơ sinh là gì? Xảy ra ở giai đoạn nào? Tại sao cần phải phát hiện và điều trị sớm?
Vàng da sơ sinh là do tăng Bilirubin gián tiếp rất hay gặp, bệnh xảy ra ở 25-30% ở trẻ đủ tháng và đa số ở trẻ non tháng.
Bệnh thường xảy ra trong tháng tuổi đầu tiên nhưng nguy hiểm nhất là trong 2 tuần đầu tiên.

Vàng da sơ sinh có thể ở mức độ nhẹ [vàng da sinh lý] nhưng cũng có thể tiến triển nặng [vàng da bệnh lý].
Trong một số ít trường hợp, vàng da là biểu hiện của một căn bệnh tiềm tàng nào đó và ở những trường hợp này vàng da sẽ xuất hiện sớm, trong vòng 24 giờ sau sinh. Biểu hiện của vàng da sơ sinh bệnh lý là vàng da đậm xuất hiện sớm, không hết vàng sau 1 tuần với trẻ đủ tháng và 2 tuần đối với trẻ non tháng; mức độ vàng toàn thân, lòng bàn tay, bàn chân và cả kết mạc mắt. Đồng thời với vàng da, có xuất hiện các triệu chứng bất thường khác [trẻ lừ đừ, bỏ bú, co giật...]. Xét nghiệm bilirubin trong máu tăng hơn bình thường.
Nếu không phát hiện và điều trị vàng da bệnh lý kịp thời thì có thể xảy ra biến chứng nhiễm độc thần kinh [còn gọi là vàng da nhân] do Bilirubin gián tiếp thấm vào não mà hậu quả là trẻ sẽ bị tử vong hoặc bị bại não suốt đời.

Ép nhẹ bàn chân để xác định có vàng da hay không
Thế nào là vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh? Khi đó cần đưa bé đi đâu?
Ở trẻ đủ tháng, bình thường thì vàng da được coi là sinh lý khi có đủ các tiêu chuẩn sau:

1. Xuất hiện sau 24 giờ tuổi.
2. Hết trong vòng 1 tuần với trẻ đủ tháng và 2 tuần đối với trẻ non tháng.
3. Mức độ vàng da nhẹ [chỉ vàng da vùng mặt, cổ, ngực và vùng bụng phía trên rốn].
4. Vàng da đơn thuần, không kết hợp các triệu chứng bất thường khác [thiếu máu, gan lách to, bỏ bú, lừ đừ…]
5. Nồng độ Bilirubin/máu không quá 12mg% ở trẻ đủ tháng và không quá 14mg% ở trẻ non tháng.
6. Tốc độ tăng bilirubin/máu không quá 5mg% trong 24 giờ.

Vàng da phải được coi là bệnh lý khi có bất thường từ một trong số các tiêu chuẩn trên, cần phải đưa ngay trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa Nhi để được chẩn đoán và điều trị vàng da sơ sinh ngay, càng sớm càng tốt để tránh xảy ra biến chứng nhiễm độc thần kinh.

Vàng da bệnh lý
Các phương pháp điều trị vàng da sơ sinh hiện nay là gì?
Cho đến nay, tại các khoa Sơ sinh, vàng da sơ sinh được điều trị bởi ba phương pháp chính, đó là:

1. Cung cấp đầy đủ nước và năng lượng [qua cho bú hoặc truyền dịch], truyền Albumine và dùng một số loại thuốc để gia tăng tốc độ chuyển hoá bilirubin gián tiếp.
   
2. Chiếu đèn là phương pháp điều trị vàng da sơ sinh hiệu quả nhất, an toàn, đơn giản và kinh tế nhất.
   
3. Thay máu khi bé có triệu chứng đe dọa nhiễm độc thần kinh do Bilirubin trong máu tăng cao.

Các bác sĩ có thể sử dụng một, hai hay ba phương pháp cùng lúc tuỳ theo từng trường hợp.

Chiếu đèn, phương pháp điều trị vàng da bệnh lý sơ sinh phổ biến, hiệu quả, rẻ tiền.
Tại sao chiếu đèn có thể điều trị được vàng da sơ sinh? Khi nào có chỉ định chiếu đèn? Nên dùng loại đèn nào?
Sử dụng ánh sáng có bước sóng từ 400-500nm, cực điểm 450-460nm tương ứng với đỉnh hấp thụ của Bilirubine [ánh sáng màu xanh dương].
Năng lượng ánh sáng xuyên qua da để tác động lên các phân tử Bilirubin nằm trong lớp mỡ dưới da để biến đổi các phân tử Bilirubin gián tiếp [độc cho não của trẻ] thành các sản phẩm đồng phân hay các sản phẩm quang oxy hoá tan được trong nước, không độc và sẽ được đào thải qua gan [qua mật] và thận [qua nước tiểu].
Chỉ định chiếu đèn:
Xuất hiện sau 24 giờ tuổi.

• Vàng da tăng Bilirubine gián tiếp bệnh lý chưa có triệu chứng tiền nhiễm độc hay nhiễm độc thần kinh.

• Chiếu đèn dự phòng trong các trường hợp có nguy cơ vàng da sơ sinh như: non tháng, bầm dập nhiều, xuất huyết nhiều, bướu huyết thanh, bướu huyết xương, sọ to, trẻ có tán huyết…

Chống chỉ định:trong bệnh porphyrin/ niệu bẩm sinh, là một bệnh rất hiếm gặp.
Cách chọn dàn đèn:dàn đèn ánh sáng xanh dương có tác dụng tốt nhất, tiếp theo là ánh sáng xanh lá cây còn dàn đèn ánh sáng trắng có hiệu quả kém nhất.
Kỹ thuật rọi đèn:dùng đèn rọi vào da trẻ được cởi trần, có che kín mắt và bộ phận sinh dục, xoay trở để tăng diện tích da tiếp xúc với ánh sáng. Có thể rọi đèn liên tục hay cách quãng, rọi đèn 1 chiều hay 2 chiều.

Trẻ đang được điều trị vàng da bằng chiếu đèn
Tắm nắng cho trẻ có thể giúp điều trị vàng da sơ sinh không?
Ánh sáng mặt trời chỉ có thể giúp trẻ bị vàng da nhẹ mau hết hơn nhưng không thể điều trị kịp các trường hợp vàng da sơ sinh nặng.
Đối với các trẻ mới chớm vàng da thì có thể tắm nắng ấm mỗi sáng, nhưng nếu trẻ đã vàng da nhiều thì phải sớm đưa trẻ đi khám ở bác sĩ chuyên khoa để được điều trị ngay.
Chiếu đèn điều trị vàng da cho trẻ tại bệnh viện Phụ Sản Nhi Bình Dương ?
Đối với các trẻ chỉ bị vàng da bệnh lý mức độ nhẹ hoặc trung bình thì có thể được chiếu đèn tại bệnh viện, dưới sự theo dõi của bác sĩ và nữ hộ sinh. Việc chiếu đèn thường được BS cho thực hiện sớm nên khi trẻ xuất viện thì đại đa số trẻ sinh ra tại bệnh viện không còn nguy cơ vàng da nặng, đồng thời hạn chế được việc cách ly mẹ con do phải chiếu đèn dài ngày. Thời gian chiếu đèn, trẻ vẫn được bú mẹ do vậy tránh mất sữa mẹ do trẻ phải xa mẹ. Trường hợp mẹ chưa có sữa, BS sẽ chỉ định cho trẻ dùng sữa mẹ từ ngân hàng sữa mẹ của bệnh viện.

[Bs Trần Hồng Hải]

Tags phát hiện và điều trị vàng da sơ sinh như thế nào? phat hien va dieu tri vang da so sinh nhu the nao Phát hiện và điều trị vàng da sơ sinh phat hien va dieu tri vang da so sinh

Bài viết khác

Một trong những phương pháp chữa bệnh vang da ở trẻ đó là phương pháp chiếu đèn. Vậy thì bé bị vàng da chiếu đèn bao lâu thì hết? Và phương pháp chiếu đèn này có hiệu quả hay không? Tất cả sẽ có trong bài viết này

Là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất bệnh vàng da ở trẻ em đó chính là phương pháp chiếu đèn. Vậy chiếu đèn là gì? Bạn có thể hiểu nôm na là các bác sĩ sẽ sử dụng một loại ánh sáng có khả năng hấp thụ hết các sắc tố gây vàng da ở trẻ đó là bilirubin.

Bé bị vàng da chiếu đèn bao lâu thì hết? Càng thực hiện sớm thì trẻ càng có thể hồi phục nhanh mà không để lại các biến chứng về sau

Đèn để sử dụng chữa bệnh vàng da ở trẻ sẽ có bước sóng từ 400 – 500nm. Khi chiếu đèn vào những vùng da bị vàng thì các bước sóng của đèn có tác dụng xuyên qua da đi đến những chỗ có chứa phân tử bilirubin làm biến đổi chúng thành những chất khác có thể đi ra ngoài qua đường nước tiểu, hoặc có thể biến những sắc tố bilirubin này thành các sản phẩm đồng phân có thể hòa tan được trong nước không gây độc cho cơ thể và sẽ được đào thải ra ngoài nhờ gan. Phương pháp chiếu đèn này khá đơn giản nhưng lại đem đến hiệu quả cao. Và thường được các bác sĩ khuyên nên thực hiện sau khi trẻ được 2 ngày tuổi, và tuy từng mức độ mà bác sĩ sẽ có những phương pháp chiếu đèn khác nhau như chiếu đèn liên tục hoặc chiếu đèn đứt quãng. Càng thực hiện sớm thì trẻ càng có thể hồi phục nhanh mà không để lại các biến chứng về sau.

Phương pháp chiếu đèn thường chiếu trong thời gian bao lâu?

Sẽ không có một định mức cụ thể nào cho thời gian chiếu đèn, bởi bác sĩ thực hiện chiếu đèn cho con bạn sẽ có trách nhiệm kiểm tra xem sức khỏe, thể trạng, cân nằng và số ngày tuổi của bé. Để từ đó sẽ đưa ra những biện pháp chiếu đèn hợp lý, an toàn và hiệu quả nhất.

Bé bị vàng da chiếu đèn bao lâu thì hết? Cũng có thể tùy vào tình trạng bệnh của trẻ mà cũng sẽ có những thời gian chiếu đèn khác nhau

Cụ thể như: đối với những trẻ có sức khỏe khá thì có thể chiếu trong vòng 3 giờ liên tục thì có thể cho bé ra ngoài bú mẹ và đối với những trẻ này thì chỉ cần chiếu trong khoảng từ 3 – 5 ngày liên tục.

Còn đối với những trẻ có thể lực yếu ngay từ khi sinh ra như sinh non, hoặc thể trạng kém thì thời gian chiếu sẽ ngắn hơn khoảng 1 – 1,5 giờ, chiếu ngắt quãng đó là sau 1 vài giờ chiếu sẽ cho trẻ nghỉ khoảng 1 giờ đồng hồ rồi lại tiếp tục. Việc chiếu đèn đối với những bé yếu thì thường sẽ phải kéo dài thời gian chiếu lên đến 10 – 15 ngày. Cũng có thể tùy vào tình trạng bệnh của trẻ mà cũng sẽ có những thời gian chiếu đèn khác nhau. Đối với trẻ sinh non thì hoàn toàn vẫn có thể sử dụng phương pháp chiếu đèn này qua lồng kính như chiếu đèn trực tiếp.

Hy vọng với những ý kiến trên sẽ giúp các mẹ hiểu hơn về phương pháp chiếu đèn cũng như hiểu hơn về việc bé bị vàng da chiếu đèn bao lâu thì hết? Mà các bạn luôn thắc mắc và cần người giải đáp.