Bài 6. Bảo vệ thông tin máy tính
1. Vì sao cầnbảo vệ thông tin máy tính?
- Theo thời gian, thông tin được tạo ra và lưu trữ trong máy tính dưới các dạng tệp [thông tin máy tính] ngày càng nhiều.
- Trong số đó, không ít thông tin rất quan trọng hoặc được sử dụng thường xuyên
- Sự mất an toàn thông tin ở quy mô lớn hoặc ở tầm quốc gia có thể đưa đến những hậu quả vô cùng to lớn. Do đó bảo vệ thông tin máy tính là một việc hết sức cần thiết.
2. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sự an toàn của thông tin máy tính
Có ba nguyên nhân cơ bản:
+ Yếu tố công nghệ - vật lí;
+ Yếu tố bảo quản và sử dụng;
+ Virus máy tính.
a. Yếu tố công nghệ - vật lí
- Phần mềm:
+ Yếu tố ngẫu nhiên.
+ Yếu tố tuổi thọ của linh kiện.
+ Thời gian sử dụng.
- Phần mềm: Sự cố [treo máy, không tương tác,…] có thể làm mất thông tin.
Ví dụ:Nếu 1 ổ đĩa bị Bad [hỏng] thì có thể xảy ra sự cố thông tin lưu trên đĩa không đọc được.
b. Yếu tố bảo quản và sử dụng
- Vị trí: không để những nơi không phù hợp khi sử dụng máy tính [ẩm thấp, nhiệt độ cao, bị ánh nắng chiếu vào,… ]
- Sử dụng: khởi động, tắt máy hay thoát khỏi chương trình đúng cách.
c. Virus máy tính
- Xuất hiện: từ những năm 80 của thế kỉ XX
- Tác hại: làm mất thông tin, nặng bộ nhớ,…
- Biện pháp: sao lưu dữ liệu nhiều lần phòng chống virus máy tính.
3. Virus máy tính và cách phòng tránh
a. Virus máy tính là gì?
- Virus máy tính [gọi tắt là virus] là một chương trình hay đoạn chương trình có khả năng tự nhân bản hay sao chép chính nó từ đối tượng bị lây nhiễm này sang đối tượng khác mỗi khi đối tượng bị lây nhiễm [vật mang virus] được kích hoạt.
- Vật mang virus có thể là các tệp chương trình, văn bản, bộ nhớ và một số thiết bị máy tính [đĩa cứng, đĩa mềm, …..].
b. Tác hại của virus máy tính
- Tiêu tốn tài nguyên hệ thống.
- Phá huỷ dữ liệu.
- Đánh cắp dữ liệu.
- Mã hoá dữ liệu tống tiền.
- Phá huỷ hệ thống.
- Gây khó chịu khác cho người dùng: Ẩn file/folder, thay đổi cách thức hoạt động của hệ thống hay phần mềm,...
c. Các con đường lây lan của virus
+ Qua việc sao chép tệp đó bị nhiễm virus.
+ Qua các phần mềm bẻ khóa, các phần mềm sao chép lậu.
+ Qua các thiết bị nhớ.
+ Qua internet, đặc biệt là thư điện tử.
+ Qua các "Lỗ hổng" của phần mềm.
d. Phòng tránh virus
- Để phòng tránh virus, bảo vệ dữ liệu, nguyên tắc chung cơ bản nhất là: "Phải cảnh giác và ngăn chặn virus trên chính những đường lây lan của chúng".
+ Hạn chế sao chép không cần thiết, không chạy các chương trình tải từ Internet hoặc sao chép từ máy khác khi chưa đủ tin cậy.
+ Không mở những file gửi kèm trong thư điện tử khi không rõ nguồn gốc.
+ Không truy cập các trang web có nội dung không lành mạnh
+ Thường xuyên cập nhật bản vá lỗi cho các phần mềm, kể cả hệ điều hành.
+ Định kì sao lưu dữ liệu để có thể khôi phục khi bị Virus phá hoại.
+ Định kì quét và diệt Virus bằng các phần mềm diệt Virus.
Một số phần mềm diệt Virus:
+ Bkav
+ AVG
+ AntiVirus
+ Kaspersky
+ CMC
+ ...
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
Giải Bài Tập Tin Học 9 – Bài 5: Bảo vệ thông tin máy tính giúp HS giải bài tập, giúp cho các em hình thành và phát triển năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông:
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Sách Giáo Viên Tin Học Lớp 9
Bài 1 trang 50 sgk Tin học 9: Tại sao cần bảo vệ thông tin máy tính?
Trả lời:
Cần bảo vệ thông tin máy tính. Vì:
– Trong mỗi máy tính cá nhân của chúng ta có những thông tin quan trọng và cần thiết cho công việc.
– Sự mất an toàn thông tin ở quy mô lớn hoặc ở tầm quốc gia có thể đưa tới những hậu quả vô cùng to lớn.
Bài 2 trang 50 sgk Tin học 9: Hãy liệt kê các khả năng làm ảnh hưởng tới an toàn thông tin máy tính?
Trả lời:
Các khả năng làm ảnh hưởng tới an toàn thông tin máy tính:
– Yếu tố công nghệ – vật lí.
– Yếu tố bảo quản và sử dụng.
– Virus máy tính.
Bài 3 trang 50 sgk Tin học 9: Nêu các tác hại của virus máy tính và các con đường lây lan của chúng và cách phòng tránh?
Trả lời:
1. Các tác hại của virus máy tính:
– Tiêu tốn tài nguyên hệ thống.
– Phá hủy dữ liệu.
– Phá hủy hệ thống.
– Đánh cắp dữ liệu.
– Mã hóa dữ liệu để tống tiền.
– Gây các hiện tượng khó chịu khác.
2. Các con đường lây lan của virus:
– Qua việc sao chép tệp đã bị nhiễm virus.
– Qua các phần mềm bẻ khóa, các phần mềm sao chép lậu.
– Qua các thiết bị nhớ di động.
– Qua mạng nội bộ, mạng Internet, đặc biệt là thư điện tử.
– Qua các “lỗ hổng” phần mềm.
3. Cách phòng tránh:
– Hạn chế việc sao chép không cần thiết và không nên chạy các chương trình tải từ Internet hoặc sao chép từ máy khác khi chưa đủ tin cậy.
– Cần cẩn thận và không nên mở những tệp gửi kèm trong thư điện tử nếu có nghi ngờ về nguồn gốc hay nội dung thư.
– Không truy cập các trang web có nội dung không lành mạnh hoặc xuất xứ không rõ ràng.
– Thường xuyên cập nhật các bản sửa lỗi cho các phần mềm chạy trên máy tính của mình, kể cả hệ điều hành.
– Định kì sao lưu dữ liệu để có thể khôi phục khi bị virus phá hoại.
– Định kì quét và diệt virus bằng các phần mềm diệt virus.
Bài 4 trang 50 sgk Tin học 9: Theo em, tại sao việc sao lưu dự phòng dữ liệu trên máy tính có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm an toàn thông tin?
Trả lời:
Theo em, việc sao lưu dự phòng dữ liệu trên máy tính có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm an toàn thông tin vì nó giúp làm hạn chế việc bị mất thông tin trên máy tính.
Security Windows 10 Windows 8.1 Bảng điều khiển tài khoản Microsoft Xem thêm...Ít hơn
Việc bảo mật cho máy tính sẽ giúp bạn tránh được phần mềm có hại và hành vi tấn công trực tiếp nhằm lấy cắp thông tin cá nhân của bạn. Dưới đây là một số cách bạn có thể giúp để giảm thiểu rủi ro trực tuyến khi sử dụng máy tính ở nhà.
-
Dùng tường
lửa Windows có tường lửa đã dựng sẵn và tự động bật. -
Duy trì cập nhật cho tất cả phần mềm
Đảm bảo bật cập nhật tự động trong Windows Cập nhật để luôn cập Windows, Microsoft Office và các ứng dụng Microsoft khác. Ngoài ra, hãy bật cập nhật tự động cho phần mềm không phải của Microsoft, nhất là các trình duyệt, Adobe Acrobat Reader và các ứng dụng khác bạn thường dùng. -
Sử dụng phần mềm chống vi-rút và duy trì cập nhật
Nếu bạn chạy Bộ Windows bạn đã cài Bảo mật Windows Hoặc Trung Bộ bảo vệ Windows Mật trên thiết bị của mình. -
Đảm bảo mật khẩu của bạn được chọn và bảo vệ tốt
Để tìm hiểu cách thực hiện, xem mục Bảo vệ mật khẩu của bạn. -
Không mở tệp đính kèm đáng ngờ hoặc bấm vào nối kết bất thường trong thư.
Chúng có thể xuất hiện trong email, tweet, bài đăng, quảng cáo trực tuyến, thư hoặc tệp đính kèm, đồng thời đôi khi ngụy trang bản thân như các nguồn đã biết và đáng tin cậy. -
Duyệt web một cách an toàn
Tránh truy cập các site có khả năng cung cấp nội dung không mong muốn. Nhiều trang web trong số này có thể nhanh chóng cài đặt phần mềm có hại hoặc cung cấp nội dung tải xuống có chứa phần mềm có hại. Sử dụng trình duyệt hiện đại như Microsoft Edge, trình duyệt này có thể giúp chặn các website độc hại và ngăn không cho mã độc hại chạy trên máy tính của bạn. -
Tránh sử dụng tài liệu bị ăn trộm
Tránh phát trực tuyến hoặc tải xuống phim, nhạc, sách hoặc ứng dụng không xuất phát từ nguồn đáng tin cậy. Chúng có thể chứa phần mềm xấu. -
Không sử dụng USBs hoặc các thiết bị bên ngoài khác trừ khi bạn sở hữu chúng
Để tránh lây nhiễm do phần mềm xấu và vi-rút, hãy đảm bảo rằng tất cả các thiết bị bên ngoài đều thuộc về bạn hoặc đến từ một nguồn đáng tin cậy.
Quyền riêng tư của bạn trên internet tùy thuộc vào khả năng kiểm soát cả lượng thông tin cá nhân mà bạn cung cấp và ai có quyền truy nhập thông tin đó. Tìm hiểu cách bảo vệ quyền riêng tư của bạn trên internet.
Khi bạn đọc email, sử dụng phương tiện truyền thông xã hội hoặc duyệt web, bạn nên cẩn trọng với hành vi lừa đảo tìm cách lấy cắp thông tin cá nhân của mình [còn được gọi là đánh cắp định danh ],tiền của bạn hoặc cả hai. Nhiều trò lừa đảo trong số này được gọi là "lừa đảo qua mạng" vì chúng "dụ dỗ" bạn để lấy thông tin. Tìm hiểu cách tự bảo vệ khỏi nạn lừa đảo qua mạng và tránh nạn lừa đảo hỗ trợ kỹ thuật.
Một bước quan trọng để giúp nơi làm việc trở nên an toàn hơn đó là bảo vệ máy tính của bạn khỏi phần mềm có hại.
Bảo mật Windows [hay Trung tâm Bảo mật Bộ bảo vệ Windows trong Windows 8 hoặc phiên bản cũ hơn của Windows 10] được tích hợp sẵn vào Windows và cung cấp tính năng phát hiện, ngăn chặn và loại bỏ phần mềm xấu trong thời gian thực với bảo vệ chuyển phát từ nền tảng điện toán đám mây. Tính năng này dành cho các khách hàng sử dụng máy tại nhà, các khách hàng là doanh nghiệp nhỏ và công ty. Để biết thêm thông tin, hãy xem Giúp bảo vệ máy tính của tôi bằng Bảo mật Windows.
Để hỗ trợ tất Windows khách hàng, bao gồm cả những người không chạy Bảo mật Windows, Microsoft cung cấp các Bộ bảo vệ Microsoft ngoại tuyến.
Bộ bảo vệ Microsoft ngoại tuyến chạy ngoài Phạm Windows để loại bỏ rootkit và các mối đe dọa khác ẩn khỏi hệ điều hành Windows này. Công cụ này sử dụng một môi trường điều hành nhỏ và tách biệt, trong đó các mối đe dọa tiềm ẩn không thể tránh né các trình quét chống phần mềm có hại.
Với Windows 10 và 11, Bộ bảo vệ Microsoft ngoại tuyến được tích hợp sẵn vào hệ điều hành và có thể chạy từ Bảo mật Windows. Đối với các phiên bản Windows trước đó, Microsoft cung cấp một bản riêng cho phép bạn tải xuống.
Tìm hiểu thêm về Bộ bảo vệ Microsoft ngoại tuyến